زحل نیوز- تحت فشار قرار دادن شرکت‌های خصوصی برای ارائه محصول
بهتر و ارزان‌تر یا پی‌گیری و واگذاری سیاستی خاص، همیشه یکی از ابزارهای شهروندان
برای رسیدن به خواست‌های‌شان بوده است.
در دنیا موارد بسیاری وجود دارد که شهروندان
یک محله، شهر، یا کشور توانسته‌اند از طریق ابزارهای فشار و تحریم، شرکت مورد نظر را
وادار سازند که به خواست‌های ایشان گوش فرا دهند. برای مثال در سال‌های پایانی قرن بیستم عده‌ای از فعالان مدنی
شهر سان‌فرانسیسکو کمپینی را راه انداختند که به سرعت در کشور امریکا فراگیر شد، تحریم
شرکت‌های ماشین و لوازم خانگی میتسوبیشی، چرا که این شرکت به گونه‌ای بی‌رویه دست به
نابودی جنگل‌ها برده بود و این تحریم‌ها باعث شد شرکت میتسوبیشی به زودی اعلام کند
به دنبال راه‌هایی برای مدیریت بهتر منابع طبیعی خواهد بود.
در ایران نیز چند ماهی است کمپینی قدرتمند برای مقابله با کیفیت
پایین و قیمت بالای خودروهای ساخت داخل، به راه افتاده است: «کمپین نخریدن خودروی صفر».
ماجرا شاید از آن‌جا شروع شد که طی چند سال گذشته، شرکت‌های
خودروسازی ایرانی، یعنی ایران‌خودرو و سایپا به بهانه‌های مختلف مثل تحریم و افزایش
قیمت دلار اقدام به افزایش قیمت خودروهای تولیدی خود کردند، بدون این‌که به کیفیت آن
توجهی کنند. حقیقت این بود که حتی علی‌رغم افزایش قیمت خودرو، به عقیده مشتریان، کیفیت
آن روز به روز نازل‌تر می‌شد. مسأله مهم از نظر کارشناسان نیز این است که طی این سال‌ها
کیفیت ساخت، قیمت مناسب و عادلانه، ایمنی و بهره‌وری بالا که از زنجیره‌های اصلی صنعت
خودروسازی در جهان است، در صنعت خودروسازی داخلی یافت نمی‌شود.
اما از طرفی مردم هم همیشه و از سر نیاز مجبور به خریدن خودروهای
ساخت داخل بودند، چون در طرف دیگر بازی، تعرفه‌های واردات خودروهای خارجی دو تا سه
برابر است و این امر خرید را برای قشر کثیری از شهروندان غیر ممکن می‌سازد. اما اکنون
آنقدر قیمت خودروهای داخلی بالا رفته که شاید برای خیلی از شهروندان این سوال پیش
آمده که چرا شرکت‌های داخلی ماشینی به قیمت خودروهای خارجی تولید می‌کنند ولی این دو
ماشین جز در قیمت، هیچ شباهتی در کیفیت و امنیت با هم ندارند. همه این موارد باعث شده
حتی مشتریانی که از ماه‌ها قبل برای پیش‌خرید خودرو ثبت‌نام کرده بودند، اکنون درخواست
انصراف کنند.
از قرار معلوم حضور گسترده مردم در این کمپین توانسته است توجه
مدیران شرکت‌های خودروسازی و حتی مسئولان دولتی را جلب کند و البته در این میان همه
واکنش‌ها یکسان نبوده است. این حرکت به قدری هماهنگ و تاثیرگذار بوده که چندی پیش در
خبرها عکس‌هایی از انبار بیش از ده هزار خودرو در ایران خودرو منتشر شد که حاکی از
بی‌میلی مشتریان به خرید ماشین‌های تولید این شرکت و فروش نرفتن آن‌ها بود. به همین
خاطر مدیران مختلف دولتی و غیر دولتی وارد عرصه شده و به جهت‌گیری در این رابطه پرداختند.
در آغاز مسئولانی نظیر احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان
ایران، عقیده داشت که چنین اقداماتی تاثیری نخواهند داشت و همیشه بازار برای خودروی
داخلی موجود است. برخی دیگر نیز خودروسازان چینی را پشت پرده این کمپین معرفی کردند
تا تاثیر حرکت مردم را بی‌ارزش جلوه دهند. حتی خبرهایی از فتوای مراجع برای حرام بودن
مشارکت در این کمپین و ضدانقلاب بودن آن نیز نتوانست جلوی این خواست به‌حق مردم برای
برخورداری از خودرویی با کیفیت بالا و قیمت عادلانه را سلب کند.
این کمپین آنقدر بالا گرفت که حتی برای اولین‌بار، رامبد جوان،
مجری برنامه محبوب خندوانه نیز در تلویزیون ملی به آن پیوست و گفت به جای خودروی پراید
به برندگان مسابقه‌های این برنامه معادل وجه آن را هدیه خواهند داد.
اما در طرف دیگر، به نظر می‌رسد این حرکت هماهنگ مردم، تاثیرگذار
بوده به طوری که مسئولان شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا را مجبور به اظهارنظر در این‌باره
کرده است.
جمالی، مدیرعامل شرکت سایپا، چندی پیش گفت: «در گذشته اکثر
محصولات شرکت ما با کیفیت مناسب تحویل مشتریان نشده که من به نوبه خود از مشتریان محترم
این شرکت عذرخواهی می‌کنم.»
هاشم یکه‌زارع، مدیرعامل ایران‌خودرو، نیز با لحنی دیگر و معطوف
به آینده اظهار داشته است: «به مردم قول می‌دهیم از اسفند سال جاری هر فردی که خودرو
خریداری کند تا ده هزار کیلومتر نیازمند مراجعه به نمایندگی نباشد و تنها برای تعویض
روغن به نمایندگی‌ها برود.»
خودروهای داخلی طی سال‌های گذشته کیفیت بسیار پایینی داشته‌اند
و در بسیاری از موارد به قیمت جان سرنشینان آن‌ها تمام شده است. رئیس تحقیقات پزشکی
قانونی، جابر قره‌داغی، در این خصوص اعلام کرده است: «اکنون موضوع تصادفات جاده‌ای
و امنیت خودروها آنقدر وحشتناک است که به طور میانگین در هر ساعت ۲.۷ ایرانی
در اثر تصادفات جاده‌ای کشته می‌شود.» در رده‌بندی حوادث جاده‌ای نیز ایران جایگاه
۱۸۹ در میان
۱۹۰ کشور
را از آن خود کرده است. مقایسه‌ای ساده از
وضعیت ایران با کشوری مانند آلمان که از نظر جمعیت و تعداد خودرو شبیه ایران است نیز
به سرعت نشان می‌دهد آمار تلفات جاده‌ای در کشور آلمان بیش از پنج برابر کم‌تر از ایران
است. شاید یکی از دلایل آن تفاوت در همان بنز و بی‌ام‌و و آئودی با ایران‌خودرو و سایپا
باشد!
عکس‌های دلخراشی که از تصادفات جاده‌ای منتشر می‌شوند نیز خود
گواه دیگری بر این پدیده شوم هستند. در اکثر این عکس‌ها اگر متن خبر را نخوانید، احتمالا
متوجه نمی‌شوید که ماشین مورد نظر در اصل چه بوده است! چون اکنون فقط حجمی بی‌ترکیب
فلزی از آن به جا مانده است و هیچ‌کس نمی‌خواهد حتی برای یک ثانیه خود را جای سرنشینان
بخت‌برگشته آن تصور کند.
از نظر زیست‌محیطی نیز خودروهای ساخت داخل، و همین‌طور بنزین
داخلی، عواملی به شدت مخاطره‌آمیز برای سلامت شهروندان و حفظ محیط زیست تلقی می‌شوند.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، سالانه بیش از چهار هزار و ۴۰۰ نفر
در اثر آلودگی هوا در شهر تهران جان خود را از دست می‌دهند. بیش‌ترین عامل آلاینده
هوای شهر تهران نیز از سوی این محققین، خودروها اعلام شده‌اند. بیش از ۷۵ درصد
آلودگی هوای شهر ناشی از تردد خودروهای پایتخت است. در تهران به تنهایی بیش از سه میلیون
خودرو و تقریبا همین مقدار موتورسیکلت در شهر تردد می‌کند. ناگفته نیز پیداست که حجم
عظیمی از این خودروها از استاندارهای لازم برای حفاظت از محیط زیست و سلامت مردم برخوردار
نیستند.
برای درک بهتر این موضوع این مثال شاید راه‌گشا باشد: «به طور
کلی با محاسباتی که انجام شده و با فرض این‌که اتومبیل‌ها در شرایط استاندارد فنی کار
نکنند، در عوض یک سال در شهری کوچک، حدود ۴۰ هزار کیلو ماده شیمیایی سرطان‌زا
بر اثر احتراق بنزین و گازوئیل تولید و در هوا پخش می‌شود، این مقدار برای ایجاد سرطان
در دو میلیارد موش کافی است. دیگر تصور کنید شهروندان شهری مانند تهران با چه فاجعه
زیست محیطی و بهداشتی روبه‌رو هستند.»
This is dummy text. It is not meant to be read. Accordingly, it is difficult to figure out when to end it. But then, this is dummy text. It is not meant to be read. Period.